Khai báo mảng JSON bằng cú pháp literal trong JavaScript

Javascript nâng cao | 17/05/2025 by Học Javascript

Trong thế giới phát triển phần mềm hiện nay, việc lưu trữ và truyền tải dữ liệu giữa các hệ thống là một yếu tố quan trọng để tạo nên các ứng dụng web và di động hiệu quả. JSON (JavaScript Object Notation) là một trong những định dạng dữ liệu phổ biến nhất, nhờ vào tính dễ đọc, dễ sử dụng và khả năng tương thích với nhiều ngôn ngữ lập trình. Trong đó, mảng JSON là một cấu trúc rất thông dụng để biểu diễn danh sách hoặc tập hợp các giá trị có thứ tự.

Khai báo mảng JSON bằng cú pháp literal trong JavaScript không chỉ giúp việc thao tác với dữ liệu trở nên đơn giản mà còn đảm bảo hiệu quả trong việc xử lý và truyền tải thông tin. Bài viết này sẽ tìm hiểu cú pháp khai báo mảng JSON, cách thức hoạt động và những ứng dụng thực tế của mảng JSON trong JavaScript.

JSON và Mảng JSON trong JavaScript

Định nghĩa JSON

JSON (JavaScript Object Notation) là một định dạng dữ liệu nhẹ, dễ đọc và dễ phân tích, được thiết kế để dễ dàng trao đổi dữ liệu giữa các hệ thống khác nhau. Nó sử dụng cấu trúc văn bản đơn giản, giúp các lập trình viên dễ dàng đọc và hiểu nội dung dữ liệu mà không gặp phải những khó khăn phức tạp như các định dạng dữ liệu khác. JSON thường được sử dụng trong các ứng dụng web và di động để truyền tải dữ liệu giữa client và server.

Với định dạng chuỗi văn bản, JSON có thể dễ dàng được phân tích và chuyển thành đối tượng trong JavaScript bằng phương thức JSON.parse(). Ngược lại, để chuyển một đối tượng JavaScript thành chuỗi JSON, người dùng có thể sử dụng phương thức JSON.stringify(). Điều này giúp cho JSON trở thành một công cụ lý tưởng cho việc giao tiếp dữ liệu trong môi trường phát triển hiện đại, đặc biệt là trong việc xây dựng các API và hệ thống truyền tải dữ liệu.

Mảng JSON

Mảng JSON là một cấu trúc dữ liệu trong đó chứa một danh sách các phần tử có thứ tự. Mảng này có thể chứa nhiều kiểu dữ liệu khác nhau, bao gồm: string, number, boolean, null, array, và object. Mảng JSON rất hữu ích khi cần lưu trữ hoặc xử lý một tập hợp các đối tượng, chẳng hạn như danh sách sản phẩm, người dùng, hoặc dữ liệu phân tích.

Cấu trúc của mảng JSON được định nghĩa bằng dấu ngoặc vuông [], và các phần tử trong mảng được phân tách bởi dấu phẩy. Mảng JSON có thể chứa các kiểu dữ liệu khác nhau, và điều này làm cho nó trở thành một công cụ mạnh mẽ trong việc lưu trữ và tổ chức dữ liệu có liên quan.

Ví dụ về mảng JSON:

[
  "apple",
  "banana",
  "cherry"
]

Trong ví dụ trên, mảng JSON chứa ba phần tử là các chuỗi. Tất cả các phần tử này đều có thứ tự và có thể được truy xuất thông qua chỉ mục (index). Mảng JSON cũng có thể chứa các đối tượng hoặc mảng con khác, tạo ra các cấu trúc dữ liệu phức tạp hơn.

Ví dụ về mảng JSON với các phần tử có kiểu dữ liệu khác nhau:

[
  { "name": "Alice", "age": 25 },
  { "name": "Bob", "age": 30 },
  100,
  "hello",
  [1, 2, 3]
]

Trong ví dụ này, mảng JSON chứa một số đối tượng (với thuộc tính "name" và "age"), một số số nguyên, một chuỗi và một mảng con. Điều này cho thấy tính linh hoạt của mảng JSON khi lưu trữ các kiểu dữ liệu khác nhau.

Cú pháp khai báo mảng JSON bằng literal trong JavaScript

Khái niệm về cú pháp literal trong JavaScript

Trong JavaScript, cú pháp literal là cách khai báo giá trị trực tiếp trong mã nguồn, thay vì phải sử dụng các phương thức hoặc hàm để tạo ra các giá trị đó. Khi sử dụng cú pháp literal, bạn không cần phải gọi một hàm tạo đối tượng, mà chỉ cần mô tả trực tiếp dữ liệu bạn muốn.

Cú pháp literal phổ biến nhất trong JavaScript là object literal và array literal. Đối với mảng JSON, cú pháp literal là cách đơn giản và trực quan để khai báo mảng trong JavaScript.

Cú pháp khai báo mảng JSON

Mảng trong JavaScript được khai báo bằng cú pháp array literal, sử dụng dấu ngoặc vuông []. Mảng này có thể chứa bất kỳ kiểu dữ liệu hợp lệ trong JSON, bao gồm các kiểu dữ liệu cơ bản như chuỗi (string), số (number), boolean, null, và thậm chí là các mảng hoặc đối tượng lồng nhau.

Cấu trúc cơ bản

Mảng JSON trong JavaScript có thể được khai báo theo cú pháp:

let array = [value1, value2, value3, ...];

Trong đó:

value1, value2, value3, ... có thể là các giá trị có kiểu dữ liệu khác nhau, ví dụ như string, number, boolean, null, hoặc các kiểu phức tạp hơn như object hoặc array.
Các phần tử trong mảng được phân tách bằng dấu phẩy.

Ví dụ: Khai báo mảng JSON với các phần tử là chuỗi, số, boolean, và null:

let fruits = ["apple", "banana", "cherry"];
let numbers = [10, 20, 30];
let mixedArray = ["apple", 10, true, null];

Mảng chuỗi: ["apple", "banana", "cherry"] chứa ba phần tử là chuỗi.
Mảng số: [10, 20, 30] chứa ba phần tử là số nguyên.
Mảng hỗn hợp: ["apple", 10, true, null] chứa các kiểu dữ liệu khác nhau, bao gồm chuỗi, số, boolean và null.

Các phần tử trong mảng JSON

Các phần tử trong mảng JSON có thể là bất kỳ kiểu dữ liệu hợp lệ nào trong JSON, chẳng hạn:

String (Chuỗi): "apple", "banana", v.v.
Number (Số): 10, 20.5, v.v.
Boolean (Đúng/Sai): true, false.
Null: null (thể hiện giá trị rỗng hoặc không xác định).
Array: Các mảng con bên trong mảng chính, ví dụ: [1, 2, 3].
Object: Các đối tượng JSON lồng nhau bên trong mảng, ví dụ: {"name": "Alice", "age": 25}.

Ví dụ:

let complexArray = [
  "apple",           // String
  123,               // Number
  true,              // Boolean
  null,              // Null
  ["nested", 10],    // Nested array
  { "name": "John", "age": 30 }  // Nested object
];

Ví dụ khai báo mảng JSON bằng cú pháp literal trong JavaScript

Mảng chứa các giá trị cơ bản

Mảng trong JSON có thể chứa các giá trị cơ bản như chuỗi (string), số (number), và boolean. Đây là loại mảng đơn giản, giúp lưu trữ danh sách các giá trị cùng kiểu hoặc các giá trị hỗn hợp.

Ví dụ 1: Mảng chứa các giá trị string, number, boolean

Mảng này bao gồm các phần tử có các kiểu dữ liệu khác nhau: string, number, và boolean.

let basicArray = ["Alice", 30, true];

Trong ví dụ trên:

"Alice" là một chuỗi (string),
30 là một số nguyên (number),
true là một giá trị boolean.

Mảng này có thể được sử dụng để lưu trữ thông tin cơ bản về một người như tên, tuổi và trạng thái xác thực (ví dụ như người này có phải là thành viên hay không).

Mảng chứa các mảng khác (mảng lồng nhau)

Mảng JSON cũng có thể chứa các mảng con bên trong, tạo thành cấu trúc mảng lồng nhau. Đây là cách tổ chức dữ liệu phức tạp hơn khi bạn cần lưu trữ nhiều danh sách.

Ví dụ 2: Mảng chứa các mảng JSON lồng nhau

let nestedArray = [["Alice", "Bob"], [1, 2, 3]];

Trong ví dụ này:

Phần tử đầu tiên là một mảng chứa các chuỗi "Alice" và "Bob".
Phần tử thứ hai là một mảng chứa các số 1, 2, và 3.

Mảng lồng nhau này có thể đại diện cho các dữ liệu nhóm, như nhóm người và nhóm số liệu (ví dụ: nhóm học viên và điểm của họ).

Mảng chứa đối tượng JSON

Mảng JSON cũng có thể chứa các đối tượng JSON, giúp bạn lưu trữ các thực thể dữ liệu phức tạp hơn với các thuộc tính có tên cụ thể. Đối tượng JSON trong mảng có thể bao gồm nhiều thuộc tính và có thể lồng nhau, tạo thành một cấu trúc dữ liệu rất mạnh mẽ.

Ví dụ 3: Mảng chứa các đối tượng JSON

let objectArray = [
  { "name": "Alice", "age": 30 },
  { "name": "Bob", "age": 25 }
];

Trong ví dụ trên:

Phần tử đầu tiên là một đối tượng JSON với hai thuộc tính "name" và "age".
Phần tử thứ hai là một đối tượng JSON tương tự, với tên "Bob" và tuổi 25.

Mảng này có thể đại diện cho danh sách các cá nhân với các thông tin cụ thể như tên và tuổi. Đây là cách phổ biến để lưu trữ dữ liệu liên quan đến các thực thể, chẳng hạn như người dùng trong ứng dụng.

Tóm lại

Các ví dụ trên cho thấy tính linh hoạt của mảng JSON khi khai báo bằng cú pháp literal. Bạn có thể sử dụng mảng JSON để lưu trữ nhiều loại dữ liệu khác nhau:

Mảng chứa các giá trị cơ bản (string, number, boolean).
Mảng chứa các mảng con lồng nhau (nested arrays).
Mảng chứa các đối tượng JSON (object arrays).

Cú pháp literal đơn giản giúp dễ dàng khai báo và thao tác với mảng JSON trong JavaScript, phù hợp cho việc lưu trữ và truyền tải dữ liệu trong các ứng dụng web và API.

Truy cập và thao tác với mảng JSON trong JavaScript

Mảng JSON trong JavaScript có thể được sử dụng giống như mảng thông thường, với các thao tác cơ bản như truy cập phần tử và lặp qua các phần tử để thực hiện các hành động cần thiết. Dưới đây là cách truy cập và thao tác với mảng JSON.

Truy cập phần tử mảng

Khi làm việc với mảng JSON, bạn có thể dễ dàng truy cập các phần tử trong mảng bằng cách sử dụng chỉ số của phần tử đó. Lưu ý rằng chỉ số trong mảng bắt đầu từ 0.

Ví dụ: Truy cập phần tử đầu tiên trong mảng

Giả sử chúng ta có một mảng JSON chứa thông tin của nhiều người:

let people = [
  { "name": "Alice", "age": 30 },
  { "name": "Bob", "age": 25 },
  { "name": "Charlie", "age": 35 }
];

Để truy cập đối tượng đầu tiên trong mảng (Alice), bạn có thể sử dụng chỉ số 0:

let person = people[0];
console.log(person);  // { "name": "Alice", "age": 30 }

Trong ví dụ trên, people[0] trả về đối tượng { "name": "Alice", "age": 30 }, tức là phần tử đầu tiên trong mảng. Bạn có thể tiếp tục truy cập các thuộc tính trong đối tượng này bằng cách sử dụng cú pháp dot notation:

console.log(person.name);  // Alice
console.log(person.age);   // 30

Lặp qua các phần tử mảng

Để lặp qua tất cả các phần tử trong mảng JSON, bạn có thể sử dụng vòng lặp for, forEach, hoặc các phương thức khác để duyệt qua các phần tử và thực hiện hành động trên từng phần tử.

Ví dụ: Dùng vòng lặp `for` để duyệt qua mảng

Với vòng lặp for, bạn có thể duyệt qua các phần tử của mảng và thực hiện một hành động nhất định cho từng phần tử:

for (let i = 0; i < people.length; i++) {
  console.log(people[i].name);  // In ra tên của mỗi người
}

Kết quả sẽ là:

Alice
Bob
Charlie

Ví dụ: Dùng phương thức forEach để lặp qua mảng

forEach là một phương thức của mảng trong JavaScript cho phép bạn dễ dàng lặp qua các phần tử trong mảng. Phương thức này nhận một hàm callback, và hàm này sẽ được gọi cho từng phần tử trong mảng.

people.forEach(person => {
  console.log(person.name);  // In ra tên của mỗi người
});

Kết quả cũng là:

Alice
Bob
Charlie

forEach giúp mã nguồn trở nên ngắn gọn và dễ đọc hơn so với vòng lặp for, và thường được sử dụng khi bạn chỉ cần thực hiện một hành động với các phần tử mà không cần biết chỉ số của chúng.

Các phương thức khác để thao tác với mảng JSON

Bên cạnh việc truy cập và lặp qua các phần tử, bạn cũng có thể sử dụng một số phương thức khác để thao tác với mảng JSON, chẳng hạn như:

map(): Tạo một mảng mới với kết quả của việc gọi hàm cho mỗi phần tử.
filter(): Tạo một mảng mới chỉ chứa những phần tử thỏa mãn điều kiện.
reduce(): Tính toán một giá trị duy nhất từ tất cả các phần tử trong mảng.

Ví dụ: Sử dụng `map()` để tạo mảng mới chứa tên

let names = people.map(person => person.name);
console.log(names);  // ["Alice", "Bob", "Charlie"]

Ví dụ: Sử dụng filter() để lọc người trên 30 tuổi

let adults = people.filter(person => person.age > 30);
console.log(adults);  // [{ "name": "Charlie", "age": 35 }]

Thao tác với mảng chứa các đối tượng JSON

Khi mảng chứa các đối tượng JSON, bạn có thể thao tác với các thuộc tính của các đối tượng này như đã trình bày ở trên. Ví dụ, nếu bạn muốn thay đổi giá trị thuộc tính age của mỗi đối tượng trong mảng, bạn có thể sử dụng forEach:

people.forEach(person => {
  person.age += 1;  // Tăng tuổi của mỗi người lên 1
});
console.log(people);

Kết quả sau khi thay đổi tuổi:

[
  { "name": "Alice", "age": 31 },
  { "name": "Bob", "age": 26 },
  { "name": "Charlie", "age": 36 }
]

Các lưu ý khi khai báo mảng JSON trong JavaScript

Khi khai báo mảng JSON trong JavaScript, có một số quy tắc và lưu ý quan trọng để đảm bảo rằng mảng JSON hợp lệ và có thể sử dụng đúng cách. Dưới đây là những lưu ý cần nhớ khi khai báo mảng JSON:

Không có dấu phẩy cuối trong mảng

Một trong những quy tắc quan trọng khi khai báo mảng JSON là không được có dấu phẩy cuối sau phần tử cuối cùng trong mảng. Dấu phẩy thừa sẽ gây lỗi khi bạn cố gắng phân tích (parse) chuỗi JSON hoặc khi truyền mảng giữa các hệ thống. Điều này là khác biệt so với cú pháp trong JavaScript thông thường, nơi bạn có thể sử dụng dấu phẩy cuối mà không gặp lỗi.

Ví dụ sai:

let invalidArray = ["Alice", 30,];  // Dấu phẩy thừa gây lỗi

Khi sử dụng JSON, nếu có dấu phẩy thừa, chương trình sẽ không thể phân tích chuỗi JSON chính xác và sẽ báo lỗi. Đây là một điều cần đặc biệt lưu ý khi làm việc với dữ liệu JSON từ các hệ thống bên ngoài hoặc khi lưu trữ dữ liệu.

Cách sửa:

let validArray = ["Alice", 30];  // Không có dấu phẩy thừa

Đảm bảo các giá trị hợp lệ

Trong mảng JSON, tất cả các giá trị phải tuân thủ các kiểu dữ liệu hợp lệ của JSON. Điều này có nghĩa là bạn chỉ có thể sử dụng các kiểu dữ liệu sau:

String: Chuỗi ký tự, ví dụ "Alice", "30".
Number: Số nguyên hoặc số thực, ví dụ 30, 3.14.
Boolean: Giá trị true hoặc false.
Null: Giá trị null.
Array: Một mảng JSON khác.
Object: Một đối tượng JSON hợp lệ.

JSON không cho phép các kiểu dữ liệu đặc biệt như:

Function: Hàm không thể được lưu trữ trong JSON.
Undefined: Giá trị undefined không được phép trong JSON.
Symbol: Kiểu dữ liệu symbol cũng không hợp lệ trong JSON.

Ví dụ sai:

let invalidArray = [function() { return "Hello"; }, undefined, Symbol('symbol')];

Mảng trên chứa một hàm, giá trị undefined và Symbol, tất cả đều là các kiểu dữ liệu không hợp lệ trong JSON. Do đó, bạn không thể sử dụng chúng trong mảng JSON. Nếu bạn cố gắng sử dụng JSON.parse() hoặc JSON.stringify() với mảng này, bạn sẽ nhận được lỗi.

Cách sửa:

let validArray = ["Alice", 30, true, null];  // Các giá trị hợp lệ

Kiểm tra tính hợp lệ của JSON

Để đảm bảo rằng mảng JSON của bạn là hợp lệ, bạn có thể sử dụng công cụ kiểm tra JSON (JSON Validator) để kiểm tra cú pháp và tính hợp lệ của dữ liệu trước khi sử dụng. Các công cụ này sẽ giúp bạn phát hiện lỗi cú pháp như dấu phẩy thừa, hoặc các giá trị không hợp lệ.

JSON không hỗ trợ các đối tượng đặc biệt

Một lưu ý quan trọng là JSON không hỗ trợ các đối tượng đặc biệt như đối tượng Date, RegExp, hoặc các kiểu dữ liệu khác không được xác định trong chuẩn JSON. Điều này có nghĩa là nếu bạn muốn lưu trữ một đối tượng Date hoặc RegExp trong JSON, bạn cần phải chuyển đổi chúng thành dạng chuỗi hoặc sử dụng các phương pháp khác để lưu trữ thông tin này.

Ví dụ về `Date` không hợp lệ trong JSON:

let invalidArray = [new Date()];

Để lưu trữ một đối tượng Date trong JSON, bạn sẽ cần chuyển đổi nó thành chuỗi:

let validArray = [new Date().toISOString()];  // Lưu trữ Date dưới dạng chuỗi ISO

Ứng dụng thực tế của mảng JSON trong JavaScript

Mảng JSON là một cấu trúc dữ liệu quan trọng và rất hữu ích trong nhiều ứng dụng thực tế. Nhờ vào tính linh hoạt và khả năng dễ dàng được xử lý trong JavaScript, mảng JSON được sử dụng phổ biến trong nhiều tình huống khác nhau. Dưới đây là các ứng dụng thực tế của mảng JSON:

Truyền tải dữ liệu qua API

Một trong những ứng dụng phổ biến nhất của mảng JSON là truyền tải dữ liệu qua API. Trong các hệ thống web hiện đại, khi giao tiếp giữa client (trình duyệt của người dùng) và server (máy chủ), JSON là định dạng dữ liệu phổ biến được sử dụng để truyền tải thông tin. Mảng JSON là cách hiệu quả để truyền tải dữ liệu danh sách, ví dụ như danh sách người dùng, sản phẩm, hoặc đơn hàng.

Khi bạn cần gửi một danh sách dữ liệu từ server đến client, mảng JSON rất tiện lợi vì có thể chứa nhiều đối tượng JSON hoặc các giá trị cơ bản như chuỗi, số, boolean, v.v. Nhờ đó, bạn có thể gửi nhiều thông tin cùng lúc dưới dạng một mảng mà client có thể dễ dàng phân tích (parse) và xử lý.

Ví dụ:

Gửi danh sách người dùng từ server: Khi server gửi danh sách người dùng, thay vì gửi từng đối tượng người dùng riêng biệt, bạn có thể gói chúng vào một mảng JSON và gửi cho client trong một phản hồi API.

[
  {"id": 1, "name": "Alice", "age": 30},
  {"id": 2, "name": "Bob", "age": 25},
  {"id": 3, "name": "Charlie", "age": 35}
]

Client nhận và xử lý: Client có thể nhận mảng JSON này và lặp qua các phần tử để hiển thị thông tin người dùng trên giao diện.

Lưu trữ và truy xuất dữ liệu

Mảng JSON có thể được sử dụng để lưu trữ và truy xuất dữ liệu trong các ứng dụng, đặc biệt khi làm việc với dữ liệu cấu trúc. Ví dụ, trong các ứng dụng web, khi cần lưu trữ thông tin về các sản phẩm, bài viết, hoặc các mục trong danh sách công việc (to-do list), mảng JSON cung cấp một cách đơn giản và dễ dàng để cấu trúc và truy xuất dữ liệu này.

Các mảng JSON có thể được lưu trữ trong các cơ sở dữ liệu NoSQL như MongoDB, nơi mà dữ liệu thường được lưu dưới dạng JSON (hoặc BSON - Binary JSON). Mảng JSON cũng có thể được lưu trong các công cụ lưu trữ tạm thời như LocalStorage hoặc SessionStorage của trình duyệt.

Ví dụ:

Lưu trữ danh sách sản phẩm: Trong một ứng dụng e-commerce, bạn có thể lưu trữ các sản phẩm trong một mảng JSON.

[
  {"productId": 101, "name": "Laptop", "price": 1500},
  {"productId": 102, "name": "Smartphone", "price": 700},
  {"productId": 103, "name": "Tablet", "price": 450}
]

Truy xuất dữ liệu từ LocalStorage: Sau khi mảng JSON này được lưu trữ trong LocalStorage, bạn có thể truy xuất và hiển thị các sản phẩm khi người dùng mở lại trang web.

const products = JSON.parse(localStorage.getItem("products"));
console.log(products);  // Hiển thị danh sách sản phẩm đã lưu

Lưu trữ cấu hình hoặc dữ liệu tạm thời

Mảng JSON cũng rất hữu ích khi bạn cần lưu trữ các cấu hình hoặc dữ liệu tạm thời trong ứng dụng web. Ví dụ, trong các ứng dụng quản lý, bạn có thể sử dụng mảng JSON để lưu trữ danh sách các tùy chọn cấu hình cho người dùng, dữ liệu tạm thời cho phiên làm việc, hoặc các cài đặt hệ thống.

Việc sử dụng mảng JSON giúp đơn giản hóa việc quản lý dữ liệu, đặc biệt là khi số lượng các mục trong cấu hình có thể thay đổi hoặc khi bạn cần lưu trữ các nhóm dữ liệu có cấu trúc phức tạp.

Ví dụ:

Cấu hình ứng dụng: Một ứng dụng có thể lưu trữ các cấu hình của người dùng dưới dạng mảng JSON.

[
  {"theme": "dark", "notifications": true},
  {"theme": "light", "notifications": false}
]

Dữ liệu tạm thời cho phiên làm việc: Bạn có thể sử dụng mảng JSON để lưu trữ các mục trong giỏ hàng của người dùng hoặc các bước đã hoàn thành trong quá trình thanh toán.

[
  {"productId": 101, "quantity": 1},
  {"productId": 102, "quantity": 2}
]

So sánh mảng JSON với mảng JavaScript

Mảng JSON là gì?

Mảng JSON là một chuỗi văn bản có cấu trúc tương tự như mảng trong JavaScript. Tuy nhiên, khác với mảng trong JavaScript, mảng JSON không phải là đối tượng trong bộ nhớ mà là một chuỗi văn bản có thể được truyền tải qua các giao thức (như HTTP) và sử dụng trong các ứng dụng. Mảng JSON có thể chứa các giá trị như chuỗi, số, boolean, đối tượng JSON, hoặc các mảng JSON khác. Mặc dù nó có cấu trúc giống mảng JavaScript, mảng JSON không phải là một đối tượng trong JavaScript, mà là một chuỗi văn bản có thể dễ dàng chuyển đổi thành mảng JavaScript thông qua phương thức JSON.parse().

Điểm tương đồng giữa mảng JSON và mảng JavaScript

Cấu trúc tương tự: Cả mảng JSON và mảng JavaScript đều có cấu trúc giống nhau, với các phần tử được phân tách bằng dấu phẩy và có thể chứa nhiều kiểu dữ liệu khác nhau. Mảng trong cả hai trường hợp đều là tập hợp các giá trị có thứ tự.
- Mảng JSON:

["Alice", 30, true, {"name": "Bob", "age": 25}, [1, 2, 3]]

Mảng JavaScript:

["Alice", 30, true, {name: "Bob", age: 25}, [1, 2, 3]]

Cùng kiểu dữ liệu: Cả hai đều có thể chứa các giá trị kiểu cơ bản như chuỗi (string), số (number), boolean (boolean), null, đối tượng (object), và các mảng lồng nhau (array).

Thứ tự và truy cập phần tử: Cả mảng JSON và mảng JavaScript đều có thứ tự các phần tử, và bạn có thể truy cập chúng thông qua chỉ số (index) bắt đầu từ 0.

Điểm khác biệt giữa mảng JSON và mảng JavaScript

Dạng dữ liệu:

Mảng JSON là một chuỗi văn bản (string) và được sử dụng chủ yếu trong quá trình truyền tải hoặc lưu trữ dữ liệu. Vì là chuỗi, nó không thể được thao tác trực tiếp trong JavaScript như một mảng.
Mảng JavaScript là đối tượng thực trong bộ nhớ của JavaScript và có thể được truy cập và thao tác trực tiếp bằng các phương thức mảng như push(), pop(), shift(), v.v.

Cách sử dụng:

Mảng JSON: Để sử dụng mảng JSON trong JavaScript, bạn phải parse nó bằng phương thức JSON.parse() để chuyển nó thành mảng JavaScript trước khi thao tác với nó.

const jsonStr = '["Alice", 30, true, {"name": "Bob", "age": 25}, [1, 2, 3]]';
const jsonArray = JSON.parse(jsonStr);  // Chuyển chuỗi JSON thành mảng JavaScript
console.log(jsonArray[0]);  // "Alice"

Mảng JavaScript: Mảng JavaScript có thể được tạo trực tiếp và thao tác ngay lập tức.

const jsArray = ["Alice", 30, true, {name: "Bob", age: 25}, [1, 2, 3]];
console.log(jsArray[0]);  // "Alice"

Kiểu dữ liệu hỗ trợ:

Mảng JSON: JSON chỉ hỗ trợ các kiểu dữ liệu cơ bản như chuỗi (string), số (number), boolean (boolean), null, mảng (array), và đối tượng (object). Không thể sử dụng các kiểu dữ liệu phức tạp khác như hàm (function), biểu tượng (symbol), hoặc undefined trong mảng JSON.
Mảng JavaScript: Mảng trong JavaScript có thể chứa tất cả các kiểu dữ liệu, bao gồm hàm (function), biểu tượng (symbol), và undefined.

Sử dụng trong truyền tải dữ liệu:

Mảng JSON: Thường được sử dụng trong các tình huống cần truyền tải hoặc lưu trữ dữ liệu, chẳng hạn như khi gửi dữ liệu qua API hoặc lưu trữ thông tin trong tệp JSON. Mảng JSON có thể được dễ dàng truyền tải giữa các hệ thống khác nhau, vì nó là một chuỗi văn bản thuần túy.
Mảng JavaScript: Mảng JavaScript thường được sử dụng trong quá trình xử lý dữ liệu trên trình duyệt hoặc server, nhưng không thể trực tiếp truyền tải qua mạng mà không chuyển đổi thành chuỗi JSON.

Phân tích cú pháp:

Mảng JSON cần được phân tích cú pháp (parse) bằng phương thức JSON.parse() để chuyển thành đối tượng mảng trong JavaScript.
Mảng JavaScript có thể được sử dụng trực tiếp trong mã JavaScript mà không cần phải phân tích cú pháp.

Kết bài

Mảng JSON và mảng JavaScript đều có cấu trúc tương tự nhau, nhưng chúng có mục đích và cách sử dụng khác biệt rõ rệt. Mảng JSON chủ yếu được sử dụng để truyền tải và lưu trữ dữ liệu dưới dạng chuỗi văn bản, dễ dàng chia sẻ giữa các hệ thống hoặc qua các API. Trong khi đó, mảng JavaScript là đối tượng thực trong bộ nhớ, cho phép thao tác trực tiếp và linh hoạt với dữ liệu trong môi trường lập trình JavaScript.

Hiểu rõ sự khác biệt giữa mảng JSON và mảng JavaScript sẽ giúp lập trình viên chọn phương thức phù hợp trong từng tình huống, từ việc gửi dữ liệu qua mạng cho đến xử lý dữ liệu trong ứng dụng. Việc sử dụng mảng JSON trong các ứng dụng web hiện đại giúp tối ưu hóa việc truyền tải dữ liệu và đảm bảo tính tương thích giữa các hệ thống khác nhau.